Tekst en uitslag Het Groot Hengeloos Dictee

Ze was ingeschreven als oud-eredivisie-handbalster bij Olympia Hengelo, maar ontpopte zich als docent Nederlands bij ROC van Twente. Judith Mulder won op donderdag 14 april 2022 de eerste editie van Het Groot Hengeloos Dictee in de raadzaal van ons gemeentehuis. Ze maakte slechts 6 fouten in een brieftekst vol met venerische ziektes en exotische namen uit het Ethiopië van Jaap Scholtens Suikerbastaard. De beste scholier werd Valery Nijhof van het Twickel College met 12 fouten. Het Bataafs Lyceum ging met de beker voor beste school naar huis.

Burgemeester Sander Schelberg las de tekst na een korte uitleg over de raadzaal en een persoonlijke introductie van het werk van de in Hengelo getogen Jaap Scholten voor aan 11 bovenbouwscholieren en 37 volwassenen. Er werden gemiddeld 18 fouten gemaakt. Daar kwamen oud-leerkracht Paul Kuiper en oud-raadslid Jeroen Heijstek bij lange na niet aan; zij deelden de tweede plek met 8 fouten. Alle winnaars ontvingen naast een groot applaus en eeuwige eer het bovengenoemde boek, de beste scholier won bovendien €100 in contanten. Het enthousiasme was dermate groot dat vaststaat dat Het Groot Hengeloos Dictee in 2023 opnieuw wordt georganiseerd.

---

De tekst

23 oktober 1956

Liefste,

 

Dokter Salomons is een magiër. Toen hij in 1954 vanuit Twente in Abessinië arriveerde, waren er hier een paar kininepillen en drie pincetten waarvan twee vastgeroest. En moet je nu zien! Met een petieterig team behandelt hij duizenden Tigreeërs en Amharen. Cholera, dysenterie en bilharzia, iedere calamiteit lost hij efficiënt op. De mohammedaanse Oromo’s komen zelfs met hun dromedarissen naar zijn spreekuur.

 

De naar formaldehyde stinkende vestibule van de polikliniek is net de beestenmarkt in Goor. Omdat gonorroe en syfilis alomtegenwoordig zijn, krijgen wij een tweemaandelijkse vaccinatie met penicilline. In de sociëteit rondom het biljart bakkeleien de Stork-jongens of dit wel de juiste preventie is tegen venerische ziektes. De Overdinkelse Boomkamp, die graag de gesoigneerde heer uithangt, legt dan minutieus uit waarom dit procedé scandaleus is.

 

Het regent pijpenstelen en de luchtpost uit Hengelo komt maar niet. De plantage is een onmeunige smeerpruttel. Soms kunnen we met de paarden uitrijden en zien we koedoes en cheeta’s wegstuiven tussen de eucalyptussen en acacia’s. Van de week probeerde een krokodil de merrie van Klumpers bij de snufferd te grijpen. Het scharminkel sprong op en maakte een pirouette.

 

Tot voor kort wist niemand waar de rivier bleef. Zo’n aparte Engelsman is met een groep met kalasjnikovs bewapende Somaliërs gaan zoeken. Hij ontdekte dat de Awash in een zoutmeer verdampt. Is dat niet miraculeus? Volgens mij bestaat dat alleen hier in Ethiopië. Wij denken altijd maar dat alle rivieren de zee in stromen. Mooi niet dus.

 

Duizend pakkerds,

Je Rinus

Door: Jaap Scholten

De deelnemers

De spelregels

• Telefoons moeten worden uitgezet of ingeleverd.
• Net als (vroeger) op school is afkijken niet toegestaan.
• We volgen de spelling van het Groene Boekje, waarvan de meest recente versie te vinden is op www.woordenlijst.org, de onlineversie van de Woordenlijst Nederlandse Taal. Staat een woord hier niet in, raadplegen we www.spellingssite.nu en de richtlijnen van Genootschap Onze Taal.
• Een jury controleert alle dictees één keer. De best gemaakte dictees worden nog een keer nagekeken.
• Als fouten tellen:
  • spelfouten als onmiddelijk (een l ontbreekt), hij word (dt-fout) en het leidt geen twijfel (moet zijn: lijdt).
  • het onjuiste gebruik van koppeltekens of het ontbreken ervan.
  • los of juist aan elkaar schrijven waar dat niet moet.
  • verkeerd gebruik van accenten, apostrofs en trema’s.
  • kleine letters waar hoofdletters moeten staan en andersom.
  • leestekens (komma, punt, aanhalingstekens e.d.) tellen niet mee.
• Er kan maximaal één fout per woord worden gemaakt.
• Alleen de namen van de prijswinnaars worden bekendgemaakt.
• De beste school met vier ingeschreven scholieren en de beste deelnemer winnen een beker. De beste scholier wint bovendien een geldbedrag van €100 in contanten en een boek. De beste drie volwassen deelnemers en de vier deelnemers van de beste school winnen ook een boek.
• Alle dictees worden na afloop teruggegeven.

Tips voor de deelnemers

• Pen en papier liggen voor je klaar. Maar neem gerust je eigen favoriete schrijfgerei mee, mits deze blauwe of zwarte inktkleur heeft.
• Schrijf duidelijk. Maak zo duidelijk mogelijk onderscheid tussen hoofdletters en kleine letters, en tussen los schrijven en aan elkaar schrijven. Als de jury twijfelt over wat er nu precies staat, zal hij een fout tellen. Als een woord twee keer in een verschillende spelling is opgeschreven, is het woord fout.
• Schrijf getallen uit in woorden, tenzij de voorlezer anders aangeeft. Uitgezonderd zijn data en jaartallen.
• Breek woorden niet af aan het einde van de regel. Past een woord niet op de regel, schrijf het dan aan het begin van een nieuwe regel. Als je een woord dat aan elkaar geschreven moet worden over twee regels verdeelt, telt dat als een fout. Ook als je het op de juiste plaats afbreekt.
• Nummer de regel. Laat na elke regel telkens een regel open. Dat is handig voor verbeteringen en prettig voor de nakijker.
• Vergeet niet je naam boven het dictee te schrijven.

Het Groot Hengeloos Dictee werd mede mogelijk gemaakt door het Lokaal Fonds Hengelo en de gemeente Hengelo. Dankzij hen was deelname gratis.